روان شناسی نگرش

288 بازدید 16 دسامبر 2019 نسبت میان عقلانیت امیدورزی و امید اجتماعی مصطفی ملکیان در اولین همایش علمی امید اجتماعی در ایران( ۷ اسفند ۱۳۹۶ ) به بررسی میان امید و عقلانیت پرداخت. وی با برشمردن خصوصیات امیدورزی مدعی شد سوی دیگر امید عقلانی، می تواند امید ابلهانه باشد که تشویق و ترغیب به آن نوعی فریب خواهد بود. به اعتقاد ملکیان داشتن امید به سیاستمداران و صاحبان قدرت می‌تواند مصداق یک امیدواری ابلهانه باشد. امید از دو جنبه قابل بررسی است . یک جنبه در مورد اخلاقی بودن امیدورزی است و این که آیا می توان به لحاظ اخلاقی و معنوی از امیدورزی دفاع کرد؟ جنبه دوم از منظر عقلانیت مطرح است و نسبت میان امیدورزی با تعقل؟ در این جلسه تاکید بر جنبه دوم خواهم داشت. در بعد معنوی برخی از ادیان شرق اسیا خصوصا بودیسم تاکید دارد امیدورزی به هیچ وجه اخلاقی نیست. بودا شخصا امیدورزی را به شدت تقیبح می کرد. در میان شعرای قدیم هندو امید تخطئه می شد. از سوی دیگر در یونان و رم باستان نیز امید در میان اکثر متکفران تحقیر می شد. بر این اساس چنین نبوده است که همه فرهنگ ها امید را یک امر مثبت اخلاقی به حساب بیاورند. فقط در ادیان ابراهیمی، اسلام، یهودیت و مسیحت است که امید یک فضلیت اخلاقی به شمار می رود و این که در روزگار ما امید معمولا فضلیت به حساب می اید و عموما یک پدیده روانی و اجتماعی مثبت تلقی می شود از جنبه اخلاقی و معنوی از سوی بسیاری از ادیان مورد نکوهش است. اما اگر در حد همین مجمل به جنبه اخلاقی قناعت کنیم اینجا می خواهم به عقلانیت امیدورزی بپردازم. واژه امید عموما معنای احساس و گاهی نیز به معنای عقیده بیان می شود. در حالت اول امید احساس این که در آینده، اتفاق مطلوبی رخ بدهد یا احتمال رخ دادنش برود مرا, ...ادامه مطلب